Wist je dat het voor veulens goed is om zo lang mogelijk bij de moeder te blijven? Ze kunnen rustig 8 maanden tot een jaar bij hun moeder blijven voordat je hoeft te denken aan afspenen. Hoe langer hoe beter voor het veulen. Natuurlijk vraagt dat meer van een merrie dan wanneer ze na 4 maanden geen zogend veulen meer heeft. Maar dat betekent dat jij als eigenaar de merrie extra ruwvoer moet voeren, zorgen voor voldoende eiwitten zodat ze kan blijven zogen. Wellicht is het verstandig om deze merrie niet direct weer te laten dekken.
Afspenen van veulens is een onnatuurlijk fenomeen dat wij hebben bedacht, zodat we de merrie opnieuw kunnen laten dekken, of weer kunnen inzetten voor het werk of de sport. Wilde paarden leven in familie verbanden. Daar blijven de merries met hun dochters en kleindochters bij elkaar. Jonge hengsten worden in de leeftijd van 8 maanden tot ruim een jaar weggejaagd van de kudde. Hiermee wordt voorkomen dat ze hun moeders en zussen dekken. Deze jonge hengsten blijven op afstand van de kudde rondhangen of sluiten zich aan bij een bachelor-kudde met andere jonge hengsten totdat ze oud en sterk genoeg zijn om zelf een kudde over te nemen. Je ziet in zo’n wilde kudde ook af en toe nog jaarlingen zogen bij hun moeder. Zolang de merrie dit toestaat en zij er fysiek niet aan onderdoor gaat, is dit geen enkel probleem.
De opfok is dus een natuurlijk fenomeen voor de hengst veulens die weggejaagd worden en zich aansluiten bij een bachelor-kudde met alleen maar hengsten. Voor merrieveulens is het zeer onnatuurlijk om weg te gaan van hun moeder. Het kan zijn dat de jonge merries in de loop van hun leven “geschaakt” worden door een jonge hengst die zijn eigen kudde gaat vormen, maar in de meeste gevallen blijven de jonge merries bij hun moeders in de kudde.
Als het even kan zou ik je dus ook adviseren om je merrieveulen zo lang mogelijk bij hun moeder te laten en niet naar de opfok te brengen. Als dat niet gaat omdat je het merrieveulen wilt verkopen, zorg dan dat ze minimaal 8 maanden bij de moeder is voordat je haar afspeent. Schaf je een merrieveulen of jaarling aan, plaats haar dan in een kudde met paarden van verschillende leeftijden. Zodat de opbouw van een sociale paarden-manieren doorgaat.
Voor een hengst veulen of jaarling geldt in principe hetzelfde, laat hem zo lang mogelijk bij de merrie en als je hem hengst wilt laten kun je ervoor kiezen om hem in een opfok kudde met andere hengsten en ruinen te plaatsen. Zorg er dan voor dat dit een kudde is met verschillende leeftijden en niet alleen maar jonge dieren of grotendeels jonge dieren. De verhouding volwassen dieren en jongen dieren zou idealiter 50/50 of meer oudere dieren dan jonge dieren moeten zijn. Een groep met enkel jonge hengsten en ruinen leert onvoldoende sociale paarden-manieren van elkaar.
Wil je je jaarling hengst of veulen ruinen, dan zou mijn advies zijn om dat zo snel mogelijk te doen en ze dan in een gemengde kudde te plaatsen. Net zoals je met een merrieveulen of jaarling zou doen.
Jonge paarden die niet naar de opfok gaan, maar in een gemende kudde aan huis of in pension staan worden veel socialere paarden. Je kunt ze ook al een hoop leren in de komende jaren. Meelopen aan een halster, longeren, loswerken in vrijheid, wandelen buiten het terrein, stilstaan bij het opstapblok, poetsen, voetjes geven, afspuiten met water en dressuur aan de hand vanaf het derde of vierde jaar.
Het opstappen en inrijden doe ik pas vanaf het jaar waarin het paard 5 jaar wordt, of ouder als het er nog niet aan toe is. Door al zoveel tijd met je jonge paard besteed te hebben in de jaren ervoor wordt het inrijden een kleine stap. Als je een jong paard uit de opfok haalt lig je vele jaren achter in de training op de jonge paarden die aan huis in kudde verband zijn opgegroeid. Daarbij komt dat iedere verhuizing een hoop stress met zich meebrengt, dus ook de verhuizing vanuit de opfok naar de kudde aan huis.
Overweeg dus om je veulen langer bij de merrie te laten en om het daarna niet naar de opfok te brengen, maar aan huis in de kudde op te laten groeien. Is het kostenplaatje van de opfok een stuk aantrekkelijker dan je jonge paard in een pensionstal te zetten? Ga dan met de pensionstalhouder in overleg of de prijs voor een jaarling of twenter aangepast kan worden ten opzichte van de prijs voor een ouder paard. Als dat niet mogelijk, besef je dan dat een socialer paard dat dagelijks in de hand is en gezien wordt op de lange termijn een makkelijker paard is en dat de opfok ook risico’s met zich meebrengt. Zeker een opfok waar jonge paarden in grote stukken natuurgebied lopen en ze niet dagelijks in het ook gehouden worden.
Speciaal voor amazones die graag zelf hun jonge paard willen opleiden tot allround rijpaarden, heb ik een boek geschreven: “Een goede start voor Jonge paarden.” In dit boek beschrijf ik het proces van opleiden van veulen tot het inrijden. Welke stappen kun je het beste nemen en in welke volgorde. In dit boek geef ik je mijn visie en kennis zodat jij zelf met vertrouwen aan de slag kunt met je jonge paard.
Iedere week een update over de meest interessante podcast, komende masterclass, de vooruitgang van mijn studenten en de training van mijn paarden. Als nieuwsbrief lezer ben jij als eerste op de hoogte van nieuwe trainingen.
